In onze samenleving hebben we de droom van de vorige generaties bijna bereikt: een goed beschermde vrijheid in keuze. We kunnen kiezen wat we studeren, waar we ons geld mee verdienen en waar we wonen. Het verloop van je levenspad bepaal je zelf.
Deze vrijheid is prachtig, maar vraag is hoe we met deze vrijheid en de bijbehorende onzekerheid omgaan. Keuzes maken betekent namelijk ook dat je zelf verantwoordelijk bent voor de consequenties.
Gelukkig biedt de huidige technologie houvast en laten we slimme systemen, gebaseerd op onze eerder gemaakte keuzes en gedrag, bepalen wat goed voor ons is. Probleem opgelost. Tenminste zo lijkt het…
We stappen namelijk in een tunnel die steeds nauwer wordt: dat wat volgens het systeem niet bij ons past wordt niet meer aangeboden. Onze wereld wordt hierdoor almaar kleiner in plaats van groter. We raken afhankelijk van de systemen die ons sturen. Deze ontwikkeling vraagt om een nieuwe kijk op onderwijs.
Past de huidige manier van opleiden wel?
Scholing in de huidige vorm is in de basis gebaseerd op een voorspelbare en stabiele samenleving waar het hebben van een vergelijkbaar kennisniveau de belangrijkste troef is. We leiden mensen op in een paar verschillende smaken zodat ze eenvoudig inwisselbaar zijn. Past deze manier van opleiden bij de wereld waar we naar toe gaan? Ik denk het niet.
Overal zie je op dit moment nieuwe initiatieven op het gebied van scholing en educatie. Recent nog op de Next Learning Bootcamp hoorde ik Maurice de Hond vertellen over zijn iPad school. Waar ik eerst sceptisch was, overtuigde zijn verhaal me dat deze school over veel meer gaat dan een stukje techniek. Het Hyperion Lyceum in Amsterdam experimenteert succesvol met nieuwe manieren van leren. Zelf ben ik betrokken bij de Nederlandse school. Een initiatief dat begint bij de bron, namelijk het opleiden van de ‘nieuwe’ leraar.
Uitgangspunt: aanpassen aan een sterk veranderende omgeving
Alle initiatieven lijken een onderliggend uitgangspunt gemeen te hebben: kinderen en professionals voorbereiden op een toekomst waarbij jij jouw rol constant moet aanpassen aan een sterk veranderende omgeving. Daarvoor zullen we meer moeten aanpassen dan het curriculum alleen. Onderwijs is nu voornamelijk gericht op het vinden van het juiste antwoord op de meest voorspelbare en efficiënte manier. Methoden leren de studenten een stapsgewijze aanpak om het juiste antwoord te geven.
Maar wat als het antwoord niet aanwezig is? Dan zijn probleemoplossende vaardigheden essentieel. Weten hoe je een probleem definieert en oplost, is belangrijker dan het antwoord. Gedrag wordt belangrijker dan kennis.
Niet wat, maar hoe!
Scholing gaat wat mij betreft in de toekomst daarom niet meer over wat je nodig hebt om te leren, maar over hoe je leert. Als je wilt dat leerlingen, studenten of professionals controle krijgen over hun eigen proces en hun eigen resultaten, moet je ze ook inzicht durven geven in hun persoonlijke progressie. Mijn ideaal is om een leeromgeving te bouwen die het toelaat om je eigen leertraject te creëren en op te bouwen, op school, tijdens je studie en in je professionele leven. De technologie is voorhanden om een dergelijk systeem daadwerkelijk effectief te personaliseren.
En nu?
Deze leeromgeving drijft op een kracht die we allemaal bezitten en er al eeuwen voor zorgt dat mensen zich ontwikkelen: nieuwsgierigheid. Een kracht zo sterk dat de kerk het tot zonde bestempelde en scholen en bedrijven het uit hun systeem ontworpen. Mijn oproep: laten we het weer tot leven brengen, faciliteren en nadenken over de vraag: hoe ziet scholing eruit als het ontworpen wordt om te verdwalen?
Geschreven door: Jan Willem Huisman, Creatief Directeur IJsfontein
Ik ben het hier deels mee eens… Maar ik denk dan ook aan, hoe zit het als een student daadwerkelijk ”verdwaald”..?! Dit brengt dan ook weer extra kosten met zich mee voor de student (langere duur om een opleiding te volgen, studievertraging).