Empowerment betekent dat mensen, ook kwetsbare mensen, over capaciteiten beschikken om veranderingen te realiseren. De regie daarover te voeren en hun positie te verbeteren. Daarbij uitgaande dat problemen in relatie tot hun sociale en maatschappelijke omgeving ontstaan. Beeldvorming over leervragen, kwetsbare medewerkers bepalen voor een deel mogelijkheden van de lerende.
Vanuit empowerment is er aandacht voor de context waarin de medewerker kan leren en hoe de regie en handelingsvrijheid wordt beïnvloed. Dit vraagt geen grootscheeps verandertraject. Wel een actieve communicatie over drijfveren en talenten, over doelen en resultaten, over de interactie tussen leefwereld en systeemwereld. Zicht op parallelprocessen op individueel en op organisatorisch maatschappelijk niveau. Niet alleen de individuele medewerker, ook de organisatie dient binnen dit concept een leeragenda te hebben.
Bewustwording van eigenaarschap
De medewerker eigenaar van en verantwoordelijk laten zijn voor zijn/haar eigen leerproces begint bij aansluiten. Aansluiten bij de capaciteit die de medewerker in huis heeft en de onbewuste kennis die aanwezig is. In het proces naar bewustwording is men in staat de eigen mogelijkheden en talenten te gaan zien en ervaren. Zicht op hoe deze ingezet of bevroren worden binnen de werk- en privé omgeving.
Eigenaarschap heeft te maken met zelfkennis, zelfsturing en verantwoordelijkheid kunnen nemen. Dat betekent dat eigenschappen als pro-activiteit, oplossingsvermogen, zelfvertrouwen en vertrouwen in elkaar belangrijk zijn om tot eigenaarschap te komen. Dat vaardigheden op het gebied van zelfbeschouwing, zelfreflectie, je verplaatsen in anderen en andere contexten noodzakelijk zijn.
Autonomie in verbondenheid
In supervisie en intervisie wordt eigenaarschap gezien als een voorwaarde om tot leren te komen. Supervisie is bij uitstek een methode om op basis van werkinbreng en reflectie te komen tot professionalisering op basis van inzicht en zelfreflectie. Kunnen reflecteren wil zeggen dat je kunt kijken naar een gebeurtenis en je eigen handelen binnen de context waarin deze plaats heeft gevonden. Dat je kunt herkennen waardoor je handelen is bepaald en dat je vervolgens kunt gaan bijsturen.
Als medewerker ben je eigenaar van je taken en rollen, eigenaar van je communicatie en de cultuur, eigenaar van je emoties en meningsverschillen, eigenaar van je persoonlijke patronen. Ingebed in een organisatie met een de visie, missie, doelstellingen, procedures en afspraken. Een verbinding tussen organisatorische, beroepsmatige en persoonlijke drijfveren is essentieel. Op organisatie niveau vraagt dit om een actieve communicatie over ontwikkeling, ongemak, speelruimte en kaders.
Je gaat het pas zien als je het door hebt
Door bewust te reflecteren op eigen ervaringen, je eigen handelen en je eigen overtuigingen kun je verbanden gaan zien tussen je professioneel handelen en de persoon die je bent.- Door op team niveau met elkaar te reflecteren binnen intervisie kun je het individuele leren verbinden aan teamleren. Ieders individuele leerproces binnen de formele en informele aspecten verbinden aan leren op de werkplek. Essentieel in de ontwikkeling naar zelfsturing van teams.
Daarmee wordt de individuele medewerker tevens eigenaar van de collectieve teamdoelstellingen en de beoogde professionaliteit.
Je gaat het doen als je…
Wat kunnen collega’s en leidinggevenden daarin betekenen?
- Maak contact en wees nieuwsgierig
- Geef aandacht en erkenning
- Geef ruimte en vertrouwen
- Geef feedback en richting
- Benoem capaciteiten en mogelijkheden
- Heb oog voor knellingen, enthousiasme en passie
- Denk in verbindingen zie de kracht in verschillen
Tips om jezelf en anderen te versterken in eigenaarschap:
- Communiceer actief, want wat je aandacht geeft groeit
- Erken wat er is, weet waar je talent en passie ligt en die van je collega’s
- Ken jezelf, je passie, talenten en patronen
- Zie de parallellen in je organisatie, je professionele en persoonlijk leven
Supervisoren, coaches en organisatie begeleiders van de LVSC zijn bij uitstek toegerust om deze processen te begeleiden.
Geschreven door Gorry Cleven, (leer) supervisor, coach en organisatiebegeleider vanuit In Scene, coördinator Noord Brabant van de LVSC, Project manager Nascholing en Incompany bij RINO Zuid.
