Ken je dat? Je gaat naar een event over leren en kijkt om je heen, de aanwezigen willen allemaal ontwikkeling begeleiden, iedereen er bij betrekken en includeren, maar is zelf als groep zo homogeen als maar kan. Dat kan er mee te maken hebben dat er nu eenmaal bepaalde groepen mensen voor bepaalde beroepen kiezen. Dat zou kunnen, of ook niet, dat is een ander verhaal. Ik ben er door gefascineerd hoe wij het voor elkaar krijgen om een breed en includerend leeraanbod laten bedenken door een homogene groep mensen.
Intrinsieke motivatie
De groep mensen die leren om te leren is meestal juist een zeer gemêleerde, diverse groep die verder wil komen. In sommige gevallen enigszins zacht door haar leidinggevende zo ver gebracht om in te zien dat het nuttig zou zijn. De motivatie van de lerende is er dus, intrinsiek zelfs. Maar wij hebben het de persoon in kwestie al vanaf het eerste begin moeilijker gemaakt dan nodig is. En vaak mag de gebruiker achteraf ook nog evalueren over dit middel. In het meest ideale geval wordt de lerende vooraf gevraagd hoe zij zou willen leren. Daarbij wordt het begrip leren echter niet nader belicht. Wanneer vind je dat je iets leert zou ik een spannende vinden. Ontelbaar veel leer theorieën, didactische modellen en meetinstrumenten heb ik als coach en veranderkundige tot mij beschikking. Zij moeten mij helpen om dat voor elkaar te krijgen waar ik mijn energie in kwijt wil: leren leren mogelijk maken. En daar ligt de angel verborgen.
Willen standaardiseren
Waar maken wij het onnodig moeilijk? Door het leren leren te willen standaardiseren. Vaak is de enige reden daartoe de meetbaarheid en efficiency. De (sociaal) culturele verschillen die zij mee brengen en de ervaring waarop zij het nieuw aan te leren gedrag kunnen opbouwen is echter niet te standaardiseren. Wij weten inmiddels dat de manier waarop wij intelligentie meten cultureel bepaald is. Wij weten dat de positie in de maatschappij en groep bepaald hoe goed je kunt functioneren en leren, ja zelfs je gezondheid beïnvloed. De leermiddelen die wij aanbieden en de leer theorieën die gebruikt worden houden daar echter geen rekening mee.
Uiteenlopende beroepsgroepen en culturen
Als LVSC-coach en veranderkundige heb ik de luxe mij daar buiten te bewegen. Ik begeleid het leerproces van professionals uit de meest uiteenlopende beroepsgroepen en culturen. Van kleuterjuf tot directies van multinationals, allemaal lerenden waar ik op mijn beurt ook weer van leer. Vaak hoor ik halverwege een begeleidingstraject dat zij bij mij volgen: ‘oh, nu zie wat ik doe.’ Terwijl dat wat zij deden er van begin af aan en vele jaren lang al was en hen heeft gehinderd om verder te groeien in wat zij wilden leren. Na dit besef zie ik een ommekeer in het leren en krijgen de vragen die zij zichzelf stellen een andere orde. Zij worden langzaamaan hun eigen begeleider en zetten het eigen leerproces zelfstandig voort.
Mij helpt daarbij dat ik heb geleerd om niets te weten als ik een verander- of coachingstraject begeleid. Ik kijk met vreemde ogen en verschillende brillen naast de lerende naar wat hij of zij ziet. Niet de kennis over de persoon maar de kennis die de persoon mee brengt heeft mijn aandacht. Ongeacht de cultuur waar de persoon vandaan komt. Ik kijk mee en benoem wat ik zie. En dat is meteen de bril die zij op kan zetten om te kijken naar het eigen leerproces.
Tijdens het Next Learning Event is dit jaar het onderwerp Game Changer. Ik ben benieuwd naar de diversiteit die daar aanwezig zal zijn en neem mijn brillen mee.
Şeydâ Buurman-Kutsal
Supervisie | Training | Advies | LVSC-coach
